Οι HPV είναι μια μεγάλη οικογένεια ιών που προσβάλλουν γυναίκες και άντρες.΄Εχουν περιγραφεί περισσότεροι από 100 διαφορετικοί γονότυποι HPV, που κατατάσσονται με βάση τη διαφορετικότητά τους στο DNA και ονομάζονται με αριθμούς π.χ. HPV 6, HPV 16,…Οι ιοί που προσβάλλουν το γεννητικό σύστημα είναι περίπου 40 και χωρίζονται σε δύο κατηγορίες :σε χαμηλού κινδύνου (HPV 6,11,42,43..) που προκαλλούν κατά κανόνα καλοήθεις αλλοιώσεις όπως τα κονδυλώματα και υψηλού κινδύνου (16,18,31,33,35,51,..) που συνδέονται με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας , κόλπου, αιδοίου, πρωκτού, πέους, στοματοφάρυγγα.
Τα οξυτενή κονδυλώματα είναι συνήθως εμφανή στην εξέταση με γυμνό οφθαλμό.Οι περισσότερες όμως αλλοιώσεις που προκαλούνται στο δέρμα και τους βλεννογόνους από HPV είναι υποκλινικές (δεν φαίνονται με το μάτι) και εντοπίζονται μόνο με την βοήθεια του κολποσκοπίου και ειδικών χρώσεων. Συνήθως δεν υπάρχει κανένα σύμπτωμα, γιαυτό και οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί δεν το ξέρουν.
Η μόλυνση από τους HPV είναι σήμερα το πιο συχνό σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα.Υπολογίζεται ότι ένα σεξουαλικά ενεργό άτομο έχει πιθανότητα περίπου 80% να μολυνθεί από ένα ή περισότερους τύπους HPV σε κάποια φάση της ζωής του.Η μόλυνση είναι πιο συχνή στις νεαρές ηλικίες λόγω συχνότερης αλλαγής σεξουαλικών συντρόφων. Οι επιδημιολογικές μελέτες δείχνουν ότι η πιθανότητα επιμόλυνσης από κάποιον HPV κυμαίνεται από 15-25% με κάθε νέο σεξουλικό σύντροφο. Ο ιός για να πολλαπλασιαστεί εισέρχεται στο ανθρώπινο κύτταρο και χρησιμοποιεί τους μηχανισμούς του. Για να γίνει αυτό πρέπει να εισχωρήσει στην βασική στοιβάδα των κυττάρων του επιθηλίου. Απαιτείται άμεση τριβή με δέρμα ή βλεννογόνο που φέρει αλλοιώσεις από HPV, για να μεταφερθεί και μέσω των μικροτραυματισμών, να εισχωρήσει ο ιός στο επιθήλιο.Οι αλλοιώσεις από τον ιό είναι συνήθως παροδικές. Υποχωρούν όταν το ανοσοποιητικό σύστημα κατορθώσει να καταστείλει τον ιό. Επανεμφανίζονται εάν το ανοσοποιητικό σύστημα εξασθενίσει.
ΤΡΟΠΟΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ:
Πρωτογενής πρόληψη: ο εμβολιασμός πριν την έναρξη των σεξουαλικών επαφών που προφυλλάσσει από συγκεκριμένα στελέχη.
Δευτερογενής πρόληψη : από τον καρκίνο με την έγκαιρη εντόπιση των σοβαρών και προκαρκινικών αλλοιώσεων με το τεστ Παπανικολάου, κολποσκόπηση, HPV-DNA-test,..και αντιμετώπισή τους.
Το προφυλακτικό, παρόλο που δεν καλύπτει πλήρως από τον κίνδυνο μετάδοσης HPV, προστατεύει. Η χρήση προφυλακτικού εκτός από τη μείωση του κινδύνου πρωτομόλυνσης, μειώνει και τα ποσοστά υποτροπών των αλλοιώσεων μετά την θεραπεία (προφανώς λόγω της μείωσης του ιϊκού φορτίου).Ο εμβολιασμός επίσης μειώνει τα ποσοστά υποτροπών και συνιστατάται σε γυναίκες και άντρες μέχρι την ηλικία των 45 ετών.
Ασθενείς με AIDS , ασθενείς σε αγωγή με ανοσοκατασταλτικά φάρμακα λόγω μεταμόσχευσης, σε χρόνια χρήση κορτιζόνης διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο.Το κάπνισμα, όπως έχει αποδειχτεί σε πολλές μελέτες, καταστέλλει την ανοσία κυτταρικού τύπου δυσκολεύοντας την προσπάθεια του οργανισμού να καταστείλλει τον ιο. Στις γυναίκες που καπνίζουν, οι αλλοιώσεις παραμένουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και οι υποτροπές είναι συχνότερες.’Αλλοι επιδημιολογικοί παράγοντες -με ηπιότερη συσχέτιση-θεωρούνται συνυπάρχουσες φλεγμονές (προφανώς γιατί απασχολούν παράλληλα το ανοσοποιητικό σύστημα),μακροχρόνια χρήση αντισυλληπτικών δισκίων, πολυτοκία, διαιτητικοί παράγοντες (έλλειψη βιταμινών και ιχνοστοιχείων)..
Συμπερασματικά συνιστάται:
- ο εμβολιασμός
- η χρήση προφυλακτικού
- η αποφυγή του στρες και η εξασφάλιση καλού ύπνου
- η διακοπή του καπνίσματος
- η καταπολέμηση άλλων φλεγμονών
- η υγιενή διατροφή και κυρίως
- η προληπτική ιατρική παρακολούθηση
Εάν βρέθηκε ότι φέρετε κάποιον τύπο HPV και είστε αρκετό διάστημα με τον ίδιο σύντροφο, το πιθανότερο είναι να έχει και εκείνος τον ιό. Δεν μπορεί να αποδειχτεί ποιος είχε τον ιό πρώτος και τον μετέδωσε στον άλλο. Δεν διαθέτουμε εργαστηριακές τεχνικές ρουτίνας για ανίχνευση αντισωμάτων από τους HPV, έτσι δεν είναι εύκολο να προσδιορίσουμε αν πρόκειται για καινούργια μόλυνση ή υποτροπή.
Πρέπει να διευκρινηστεί ότι η θεραπεία για τους HPV δεν είναι αιτιολογική. Δεν υπάρχει κάποιο φάρμακο που να απαλλάσσει τον οργανισμό από τον ιό. Θεραπεία είναι η αφαίρεση ή καταστροφή (εξάχνωση-καυτηρίαση-κρυοπηξία) του ιστού που έχει αλλοιωθεί. Ο ιός παραμένει στα επιθήλια του γεννητικού συστήματος για μεγάλο διάστημα ή και για πάντα. Αυτό δεν είναι ανησυχητικό, ακόμη και στις περιπτώσεις μόλυνσης από υψηλού κινδύνου στελέχη.’Οταν υπερισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα η βλάβη υποχωρεί μόνη της και σπάνια έχουμε υποτροπές.Όπου κριθεί σκόπιμο επεμβαίνουμε και καταστρέφουμε ή αφαιρούμε τις αλλοιώσεις (οξυτενή κονδυλώματα, υψηλόβαθμες και προκαρκινικές βλάβες).
Η ενημέρωση , ο εμβολιασμός , το προφυλακτικό και η επίσκεψη στον γιατρό μας είναι οι καλύτεροι σύμμαχοί μας .