Υπογονιμότητα..Ένα σύνθετο ιατρικό, ψυχολογικό και κοινωνικό πρόβλημα.
Υπογόνιμο ονομάζουμε ένα ζευγάρι, το οποίο μετά από ένα χρόνο ελεύθερων (χωρίς τη χρήση αντισυλληπτικών μεθόδων) τακτικών, φυσιολογικών ερωτικών επαφών δεν έχει επιτύχει κύηση. Γι’ αυτή την περίπτωση χρησιμοποιείται ο όρος πρωτοπαθής υπογονιμότητα. Υπάρχουν και περιπτώσεις δευτεροπαθούς υπογονιμότητας που το ζευγάρι δυσκολεύεται στην απόκτηση κι άλλου παιδιού.
Σήμερα ο Π.Ο.Υ. υπολογίζει ότι το 15% των ζευγαριών δυσκολεύεται να αποκτήσει παιδιά.
Τα αίτια είναι ανάλογα και στα δύο φύλα. Υπάρχει και ένα σημαντικό ποσοστό αδιάγνωστης Υπογονιμότητας, γύρω στο 15%. Πρακτικά υπογονιμότητα προκαλείται όταν υπάρχει:
- αδυναμία παραγωγής υγιών γαμετών (ωάριο-σπερματοζωάριο),
- αδυναμία των γαμετών να έρθουν σε επαφή και να γίνει η γονιμοποίηση,
- αδυναμία εμφύτευσης του γονιμοποιημένου ωαρίου στην μήτρα και
- αδυναμία ολοκλήρωσης της εγκυμοσύνης.
Ανάλογα με τα ευρήματα η αντιμετώπιση είναι φαρμακευτική, χειρουργική, συνδυασμός ή υποβοηθούμενη αναπαραγωγή (σπερματέγχυση, εξωσωματική γονιμοποίηση, δωρεά, παρένθετη μήτρα,..)
Είναι γεγονός ότι τα ζευγάρια βιώνουν ιδιαίτερο άγχος μέχρι την επίτευξη της πρώτης εγκυμοσύνης, το οποίο επιτείνεται από τους οικείους.
Συνιστάται ηρεμία, υπομονή, σωστή διατροφή και άθληση, καλή υγιεινή και σωστή ενημέρωση από το γιατρό τους.
Ποια είναι τα αίτια της γυναικείας υπογονιμότητας ?
1. Οι διαταραχές παραγωγής ωαρίων (εκδηλώνεται με διαταραχές της περιόδου) από συγγενείς ανωμαλίες των ωοθηκών, εκτομή τους, πρώιμη εμμηνόπαυση, σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, διαταραχές λειτουργίας θυρεοειδούς ή επινεφριδίων, ψυχογενείς παράγοντες, μεγάλη απώλεια ή αύξηση βάρους, επίδραση φαρμάκων
2. Δυσλειτουργία σαλπίγγων λόγω φλεγμονής, συγγενών ανωμαλιών, συμφύσεων, ενδομητρίωσης
3. Φλεγμονές στον τράχηλο όπως χλαμύδια , συγγενείς ανωμαλίες τραχήλου, ανεπάρκεια/εχθρική τραχηλική βλέννη
4. Προβλήματα από την μήτρα όπως συγγενείς ανωμαλίες, απλασία και υποπλασία, ενδομητρικές συμφύσεις, πολύποδες, φλεγμονές, ινομυώματα
5. Ανοσολογικοί παράγοντες και αυτοάνοσα νοσήματα
6. Η ηλικία της γυναίκας: να σημειωθεί πως η μέγιστη γονιμότητα (86%) είναι σε ηλικία 24, ενώ πέφτει στα 35 έτη στο 52%
7. Ο τρόπος ζωής, η χρήση ουσιών, αλκοόλ, κάπνισμα
Σε επιλεγμένες περιπτώσεις υπογονιμότητας αποτελεί την πρώτη επιλογή. Είναι μία ανώδυνη ελάχιστα επεμβατική μέθοδος.
Το σπέρμα, μετά από ειδική επεξεργασία που το καθαρίζει, συμπυκνώνει και ενεργοποιεί, τοποθετείται με ένα πολύ λεπτό και εύκαμπτο σωληνάκι μέσω του τραχήλου, ψηλά στο εσωτερικό της μήτρας κατά τις γόνιμες μέρες. Με τον τρόπο αυτό τα σπερματοζωάρια έχουν να διανύσουν μικρότερο ταξίδι, για να συναντήσουν το ωάριο και να το γονιμοποιήσουν. Επίσης με την μέθοδο αυτή ξεπερνιούνται και εμπόδια όπως μια “εχθρική” τραχηλική βλέννη.
Μπορεί να γίνει σπερματέγχυση σε φυσικό κύκλο, συνήθως όμως προτιμάμε να ενισχύσουμε την παραγωγή ωαρίων κάνοντας μια ήπια πρόκληση ωοθυλακιορρηξίας προκειμένου να αυξήσουμε τις πιθανότητες επιτυχίας.
Είναι ακόμη δυνατό να χρησιμοποιηθεί σπέρμα δότη.
Η τοποθέτηση είναι εύκολη, σαν να κάνουμε Τεστ Παπ, διαρκεί 2 – 3 λεπτά, η γυναίκα παραμένει ξαπλωμένη για 15 λεπτά ακόμη και επιστρέφει στις δραστηριότητες της.
Η σπερματέγχυση είναι μια αποτελεσματική, εύκολη και προσιτή λύση στην αντιμετώπιση της υπογονιμότητας